Tranh dân gian là những tác phẩm được sáng tác để phục vụ đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân được lưu truyền qua từng thế hệ. Hai làng tranh nổi tiếng bậc nhất là làng tranh Đông Hồ và tranh Hàng Trống (ngoài ra tranh Kim Hoàng và tranh Làng Sình cũng được nhiều người biết đến và ưa chuộng). Tranh dân gian thường được in với số lượng lớn với cùng một nguyên mẫu để phục vụ nhu cầu của đông đảo người dân. Về sau tranh dân gian không chỉ là những tác phẩm riêng dành cho tầng lớp bình dân mà trở thành một nét nghệ thuật đại chúng được sử dụng rộng rãi bởi cả quan lại quý tộc. Mặc dù các làng tranh đã thu hẹp dần, những tác phẩm tranh dân gian Việt Nam vẫn được đánh giá cao và là một di sản văn hoá nghệ thuật độc đáo cần được lưu giữ và bảo tồn.
Tranh dân gian Việt Nam gắn liền với tập quán sinh hoạt văn hoá - nghệ thuật của nhân dân ta thời trước, dù có phần nào ảnh hưởng tinh thần tranh dân gian Trung Hoa xưa. Ban đầu, tranh được khắc in một màu đơn giản mang tính chất tín ngưỡng, chứa đựng mong mỏi có sức mạnh trấn trừ ma quỷ đem lại may mắn cho gia đình, người thân. Sau hình thức tranh dần biến đổi, ngoài thoả mãn nhu cầu tín ngưỡng và trang trí, còn mang tính giáo dục đạo đức hay phản ánh ước ao hạnh phúc đời thường chân thực hồn nhiên của người dân thuộc mọi tầng lớp.